علت درد ساق پا
علت درد ساق پا اگرچه می‌تواند مواردی ساده و خوش خیم مانند فشار زیاد در یک روز پرکار باشد ولی ممکن است نشانه بیماری‌های جدی و وخیم مانند دیسک‌های شدید کمری و توده‌ها و تومورهای استخوانی باشد. لذا دردهایی که در ساق پا ایجاد شده و زندگی فرد را مختل می‌کند، حتما باید توسط متخصص ارتوپدی و مجموعه‌های ارتوپدی مورد بررسی و تشخیص دقیق قرار گیرد تا در صورت لزوم اقدامات درمانی لازم انجام شوند. در ادامه شما را با علل مهم و شایع درد ساق پا آشنا خواهیم کرد.
فهرست مطلب:
علت درد ساق پا چیست؟
برخی از شایع‌ترین موارد علت درد ساق پا شرایط جزئی یا موقتی هستند که متخصص ارتوپد می‌تواند به‌طور مؤثر آن‌ها را درمان کند. این دلایل عبارت‌اند از:
دیسک کمر
شایع‌ترین علت درد ساق پا بیماری دیسک کمر است که درد بصورت ارجاعی ایجاد می‌شود و می‌تواند به مدت طولانی بیمار را اذیت کند. بنابراین اگر بیش از چند روز است که از درد ساق پا رنج می‌برید و مراقبت‌های خانگی بهبودی در وضعیت شما ایجاد نکرده است یا دردهای کمری را نیز تجربه می‌کنید، حتما در اسرع وقت برای بررسی آسیب دیسک کمری به متخصص ارتوپد مراجعه کنید.
نورپاتی‌ها یا آسیب‌های عصبی
بیماری‌هایی مانند دیابت، کمبود ویتامین D، کمبود ویتامین B، سوء تغذیه، بیماری‌های کلیوی و کبدی و ... می‌توانند باعث آسیب‌های عصبی شده و دردهایی مانند درد ساق پا را ایجاد کنند.
سندرم کمپارتمان ساق پا
افرادی که دچار له شدگی عضلات پا می‌شوند که بیشتر در تصادفات شدید و یا برخی از ورزش‌های سنگین رخ می‌دهد، مستعد تورم عضلات ساق پا بصورت شدید می‌شوند که این تورم کنترل نمی‌شود و بصورت یک سیکل معیوب می‌تواند باعث انسداد عروق پا شده و در موارد شدید منجر به سیاه شدگی و قطع پا خواهد شد.
گرفتگی عضلات
می‌توان گفت اصلی‌ترین علت درد ساق پا گرفتگی یا اسپاسم عضلانی است که معمولاً از آن به‌عنوان اسب چارلی یاد میکنند. گرفتگی اغلب به دلیل انقباض ماهیچه‌های پا باعث درد ناگهانی و شدید می‌شود. ماهیچه‌های سفت شده به حالت یک توده قابل مشاهده و سخت در زیر پوست هستند که احتمالاً خودتان نیز آن‌ها را حس می‌کنید. ممکن است علاوه بر اسپاسم هنگام گرفتگی عضلات کمی قرمزی و تورم نیز در ناحیه اطراف درد وجود داشته باشد.
خستگی و کم‌آبی ماهیچه‌ها علت گرفتگی عضلات پا، به ویژه در ساق پا است. همچنین مصرف برخی از دارو‌ها، ازجمله دیورتیک‌ها و استاتین‌ها می‌توانند در بعضی از افراد باعث گرفتگی عضلات پا شوند.
کف پای صاف یا قوس بیش از حد کف پا
اختلالاتی که به دلیل پوشیدن کفش نامناسب و یا بصورت مادرزادی و ... در کف پا ایجاد می‌شود نیز می‌توانند باعث درد ساق پا شوند.
توده‌ها یا تومورهای استخوانی
توده‌های خوش خیم و بدخیم استخوانی نیز یکی دیگر از موارد علت درد ساق پا هستند که نیازمند بررسی و درمان تخصصی توسط متخصص ارتوپد هستند.
صدمات مختلف واردشده به ساق پا
مورد دیگری که می‌تواند علت درد ساق پا باشد وجود آسیب‌ها و صدمات است که ازجمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
-
فشار عضلانی یک آسیب شایع است که به دلیل پارگی فیبر‌های عضلانی ناشی از کشش بیش‌ازحد رخ می‌دهد. این حالت اغلب در ماهیچه‌های بزرگ‌تر مانند همسترینگ، چهار سر ران یا ساق پا ایجاد می‌شود.
-
تاندونیت صدمه دیگری است که به دلیل التهاب تاندون ایجاد می‌شود. تاندون‌ها تار‌های ضخیمی هستند که استخوان و ماهیچه‌ها را به یکدیگر وصل میکنند. این تار‌ها وقتی ملتهب می‌شوند، حرکت مفصل آسیب دیده را دشوار خواهند کرد. تاندونیت اغلب بر تاندون‌های همسترینگ یا نزدیک استخوان پاشنه تأثیر می‌گذارد.
-
بیماری شین اسپلینت (Shin Splints) می‌تواند باعث درد در امتداد لبه داخلی استخوان ساق پا یا استخوان درشت نی شود. این آسیب زمانی اتفاق می‌افتد که ماهیچه‌های اطراف استخوان ساق پا در اثر استفاده بیش‌ازحد پاره شوند.
-
شکستگی‌های ناشی از استرس نیز شکستگی‌های کوچکی در استخوان ساق پا هستند که می‌توانند علت درد ساق پا باشند.
شرایط پزشکی
برخی از شرایط پزشکی نیز می‌تواند منجر به درد در ساق پا شوند که این شرایط عبارت‌اند از:
-
تصلب شرایین که به معنی تنگی و سخت شدن شریان‌ها در اثر تجمع کلسترول و چربی است. شریان‌ها رگ‌های خونی میباشند که خون غنی از اکسیژن را به سراسر بدن شما منتقل میکنند. هنگامی که انسداد وجود دارد، جریان خون در قسمت‌های مختلف بدن کاهش می‌یابد. اگر بافت‌های پا اکسیژن کافی دریافت نکنند، دچار درد پا، به ویژه در ساق پا خواهید شد.
-
ترومبوز ورید عمقی (DVT) زمانی رخ می‌دهد که یک لخته خون در یکی از رگ‌های واقع در عمق بدن ایجاد شود. DVTها معمولاً پس از دوره‌های طولانی استراحت در رختخواب در ساق پا ایجاد می‌شوند و باعث تورم و گرفتگی خواهند شد.
-
نقرس نوعی آرتریت است که می‌تواند زمانی ایجاد شود که اسید اوریک بیش‌ازحد در بدن تجمع یابد. معمولاً این بیماری باعث درد، تورم و قرمزی پا و قسمت پایینی ساق پا می‌شود.
-
رگ‌های واریسی رگ‌های بزرگ‌شده و گره‌داری هستند که در اثر پر شدن رگ‌ها به دلیل وجود دریچه‌های ناکارآمد خون ایجاد می‌شوند. آن‌ها معمولاً متورم یا برجسته به نظر می‌رسند و می‌توانند دردناک باشند که اغلب در ساق پا و مچ پا مشخص هستند.
-
عفونت در استخوان یا بافت ساق پا نیز می‌تواند علت درد ساق پا و تورم یا قرمزی در ناحیه آسیب‌دیده باشد.
-
آسیب عصبی در ساق پا مورد دیگری است که می‌تواند باعث بی‌حسی، درد یا سوزن‌سوزن شدن شود که اغلب درنتیجه دیابت در پا و قسمت پایین ساق پا ایجاد می‌شود.
درمان درد ساق پا در خانه
معمولاً می‌توانید درد ساق پا را، اگر به دلیل گرفتگی عضلات یا جراحت جزئی و یا خستگی باشد، در خانه درمان کنید. درمان‌های خانگی موثر عبارتند از:
-
تا جایی که می‌توانید پای خود را استراحت دهید و پای خود را با بالش بالاتر از بدن خود قرار دهید.
-
از مسکن‌های بدون نسخه مانند آسپرین یا ایبوپروفن استفاده کنید تا با تسکین درد ساق پا، ناراحتی شما کاهش یابد.
-
پوشیدن جوراب فشاری یا جوراب ساق بلند برای حمایت و کاهش درد می‌تواند مفید باشد.
-
می‌توانید از یخ استفاده کنید. حداقل چهار بار در روز یخ را روی ناحیه آسیب‌دیده ساق پا بمالید. شما می‌توانید این کار را در روز‌های اول پس از بروز درد به دفعات بیشتری انجام دهید و هر بار تا ۱۵ دقیقه آن را نگه دارید.
-
حمام گرم بگیرید و ورزش کنید تا ماهیچه‌ها به آرامی کشیده شوند.
چه موقع برای درمان ساق پا باید به پزشک مراجعه کنید؟
همان‌طورکه ملاحظه کردید گاهی علت درد ساق پا می‌تواند یک بیماری زمینه‌ای یا مسئله جدی باشد که باید توسط متخصص ارتوپد معاینه و درمان شود. در صورت تجربه موارد زیر، مراجعه به متخصص ارتوپد امری ضروری است:
-
تورم در هر دو پا
-
رگ‌های واریسی که باعث ایجاد درد و ناراحتی می‌شوند.
-
درد هنگام راه رفتن
-
درد پا که دائم بدتر می‌شود یا بیش از چند روز ادامه دارد.
در صورت بروز موارد زیر وضعیت اورژانسی بوده و باید بلافاصله به بیمارستان مراجعه کنید:
-
تب همراه با درد ساق پا
-
بریدگی عمیق روی پا
-
پای شما قرمز است و هنگام لمس گرم است.
-
پای شما رنگ پریده است و هنگام لمس خنک است.
-
علاوه بر درد در تنفس مشکل دارید و هر دو پا متورم شده است.
-
شما نمی‌توانید راه بروید.
توجه داشته باشید که هرگز از درد پایی که به نظر نمی‌رسد برطرف شود یا با علائم دیگری همراه است، غافل نشوید. این بی‌توجهی می‌تواند بسیار خطرناک باشد و باید هرچه سریع‌تر توسط یک متخصص ارتوپد خوب و باتجربه معاینه شوید.
روش‌های جلوگیری از درد ساق پا
همیشه باید برای کشش مناسب ماهیچه‌های خود قبل و بعد از ورزش وقت بگذارید تا از درد ساق پا در اثر فعالیت بدنی جلوگیری شود. همچنین خوردن غذا‌های سرشار از پتاسیم مانند موز و مرغ برای جلوگیری از آسیب به عضلات ساق پا و تاندون‌ها بسیار مفید است. با انجام موارد زیر نیز می‌توانید از برخی بیماری‌هایی که ممکن است باعث آسیب عصبی در پا‌ها شوند، جلوگیری کنید:
-
به مدت ۳۰ دقیقه در روز، پنج روز در هفته ورزش کنید.
-
وزن سالم خودتان را داشته و آن را حفظ کنید.
-
از کشیدن سیگار خودداری کنید.
-
کلسترول و فشارخون خود را زیر نظر داشته باشید و در صورت غیرطبیعی بودن آن برای کنترلشان اقدامات لازم را انجام دهید.
-
مصرف الکل را محدود کنید.
سخن آخر
همان‌طورکه ملاحظه کردید موارد مختلفی می‌توانند علت درد ساق پا باشند. برخی از این موارد به‌راحتی با مراقبت‌های خانگی رفع شده و بعد از چند روز درد ساق پا بهبود می‌یابد؛ اما بعضی از موارد دیگر که به دلایل بیماری‌های زمینه‌ای و جدی ایجاد شده‌اند می‌توانند ادامه‌دار باشند و یا حتی بدتر شوند. به همین دلیل در صورت بروز علائم دیگر همراه با درد و یا طولانی شدن آن حتماً باید به یک متخصص ارتوپد خوب مراجعه کنید تا با معاینات لازم علت آن را تشخیص داده و درمان را شروع کند. عدم توجه به درمان صحیح و به‌موقع می‌تواند باعث بروز مواردی مانند افت عملکرد پا، دردهای شدید و پایدار و... شود.
خوشبختانه در مجموعه تخصصی ارتوپدی دکتر پا متخصصان ارتوپد دلسوزی مشغول به فعالیت هستند که همگی سابقه درخشانی دارند و با دانشی که دارند می‌توانند ارزیابی‌های کاملی را برایتان انجام داده و بهترین خدمات درمانی را به شما ارائه نمایند. جهت گرفتن نوبت از این مجموعه تخصصی ارتوپدی می‌توانید از شماره تلفن‌های موجود در بخش تماس با ما استفاده نمایید.
برای اطمینان از تشخیص صحیح نیز می‌توانید به کلینیک تخصصی ما مراجعه کرده و تحت نظر متخصصانی حاذق معاینه و درمان شوید. برای گرفتن نوبت از شماره تلفن‌های موجود در بخش تماس با ما استفاده کنید.
شما می توانید برای آگاهی از تازه های درمان بیماری های ارتوپدی و دیدن فیلم ها و مطالب آموزشی ، از طریق آیکون های سمت چپ وارد صفحه اینستاگرام ما شده و سوالات خود را به طور مستقیم با پزشکان در میان بگذارید